Lãnh đạo phải biết đặt câu hỏi hay

Dù cuối năm tất bật với nhiều công việc hơn thường lệ nhưng tôi cũng tranh thủ đọc cuốn sách “Lãnh đạo giỏi hỏi câu hỏi hay” của John C. Maxwell, một nhà diễn thuyết và là nhà sáng lập của Tập đoàn INJOY, một tổ chức giúp mọi người phát huy tối đa tố chất cá nhân và tiềm năng lãnh đạo. Ông là tác giả của một loạt cuốn sách nằm trong danh sách bán chạy của New York Times, cũng là sách bán chạy trên bảng xếp hạng của Business Week.

Cuốn sách chia ra làm 10 Chương và nhiều mục, nhưng trong đó tôi thú vị nhất về Chương 7 “Làm thế nào để giải quyết xung đột và dẫn dắt những người khó hợp tác” bởi nó gắn liền với công việc quản lý mà tôi đang đảm nhận. Cách đặt câu hỏi hay không đơn thuần chỉ là những câu hỏi mang tính xã giao mà nó phải chứa đựng được nội dung cần tìm hiểu từ câu trả lời của người đối diện để từ đó nhà lãnh dạo tư duy, điều chỉnh phương pháp quản lý nếu thấy cần để tạo ra một môi trường làm việc hoàn thiện hơn.

Chương này đề cập tới việc đặt câu hỏi với những người có chí tiến thủ và chỉ hữu ích khi họ có mong muốn làm việc chứ không phải là với người thụ động, không muốn đi theo và làm thành viên tích cực của nhóm. 

Vậy để thay đổi thái độ xấu với những nhân viên cấp dưới do họ có năng suất làm việc kém, thiếu hợp tác hay do những yếu tố khách quan khác chi phối thì việc trước tiên nhà lãnh đạo phải tự suy đoán là liệu hó có thật sự muốn thay đổi không? Họ sẽ thay đổi theo chiều hướng nào? Về năng lực hay thái độ làm việc? Để từ đó đặt ra những câu hỏi phù hợp. Có thể đó là một sai lầm khi kéo dài sự giải quyết vấn đề đang gây khó chịu cho cấp dưới. Cần gặp riêng họ cành sớm càng tốt và nên trao đổi với họ một cách trung thực và thẳng thắn bằng cách cùng ngồi lại với nhau, đặt ra những câu hỏi trực tiếp và lắng nghe câu trả lời của họ để phân tích, xử lý tính chính xác của câu trả lời trước khi quyết định. 

Nhân viên luôn cần biết lãnh đạo có thật sự quan tâm và chia sẻ những khó khăn trong công việc với họ không hay chỉ là những lời nói khó nghe, những mệnh lệnh áp đặt tạo áp lực không đáng có lên công việc của họ và đó là mầm mống của sự phản kháng, xung đột về sau. Nhà lãnh đạo biết đặt câu hỏi hay sẽ tạo được những giá trị lớn hơn cho nhân viên trong việc cải thiện và đưa ra hướng giúp họ thay đổi mới là một nhà lãnh đạo tốt. Hãy biết khơi gợi bằng những câu hỏi động viên khôn khéo để phát huy tối đa năng lực tiềm ẩn của nhân viên và nhất là không được đánh mất niềm tin hay hạ thấp lòng tự trọng của họ bởi đó chính là tự phá hoại thành công của chính mình.

Phương Anh